Festival etkinliklerini böylece sıraladıktan sonra şimdi sıra geldi çıkarım ve önermelere. Uyulur mu ya da dikkate alınır mı bilmem ama ben yine de söyleyeyim. Çıkarım ve önermeler İlçe merkez etkinliğimizden sonra şimdi de kısaca festival merkezlerimizle ilgili bilgiler vermek istiyorum. Ancak, öncelikle kavramların açıklanması ve anlamlarının bilinmesinde yarar vardır. Google ve TDK’ dan aldığım ve bildiğim bu kavramlar şöyle açıklanıyor: Festival Ne Demek? Fransızca kökenli olan Festival kelimesi dilimize Fransızca dilinden geçmiştir ve sık sık kullanılmaktadır. Festival, dilimizde özel ve önemli sanat gösterisi, belirli sanat dallarında filmlerin sunulması ve sonunda ödül verilmesi için tasarlanan gösteri, şenlik, curcuna anlamlarına gelmektedir ve bu şekilde kullanılmaktadır.   Festival’in TDK Sözlük Anlamı Nedir? TDK sözlük anlamına göre Festival, özel sanat gösterisi, belirli sanat dalında gösterimi yapılan film ya da oyunlara ödül vermek için düzenlenen gösteri ve düzensiz toplantı anlamlarına gelmektedir.   Şimdi tanımlamalar böyle olunca; aslında curcuna halk dilinde olumsuz bir sözcük gibi kullanılır. Oysa festivallerde kontrolsüz ve özgürce hareket gibi düşünülmektedir. Bu nedenle de katılımcılar curcunayı düzensizlik gibi düşünür ve eleştirirler. Oysa ki doğal bir durumdur.   Festivallerde bileşenlerin her kesimden olması, siyaset ayrımı yapılmaması hatta siyaset yapılmaması gerektiğini düşünmekteyim. Bu festivalde de onu gördüm. Hemen her kesim ve her siyasi örgüt, STK’lar ve halk vardı. Halk derken ilçenin yerleşik halkının katılımı azdı. Çünkü, zaman olarak bölgenin tarımsal çalışma dönemine denk gelmiş olmasıydı. Yerleşik halkın katılım zorluğunun bir başka nedenini de şöyle söyleyebilirim; malum etkinlikler ilçe merkezi dışında yapılmaktadır. Özellikle de Göl etkinliği Akçakale Adası üzerinde oluyor. Akçakale Adası Çıldır’a yaklaşık 10-15 km falan mesafede bir yer.   Malum, ilçede kentler gibi sürekli otobüs, dolmuş, tren, metro, gemi gibi toplu taşıma araçları da olmadığından yerleşik halkın katılımı da zorlaşıyor. Bir de ülkenin içinde bulunduğu ekonomik buhranı eklemek gerek tabi ki.  Ancak, ekonomik durumu iyi olan aileler, özel otomobil ya da farklı taşıtları olan aileler katılım sağlayabiliyorlar.   Katılımı halka yaymayı nasıl sağlayabiliriz? Ekonomimizi nasıl canlandırabiliriz? Sorularına birkaç  önermeyle katkı sunabilirim. 1-Belediyemize ait otobüs ve varsa farklı araçlarla o gün halk o adaya/etkinliğe ücretsiz ring seferleri yapılarak taşınabilir. 2-Varsa kaymakamlığımıza ait ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ait araçlar o gün için ücretsiz halkın taşınması ve katılımının sağlanmasına tahsis edilebilir. 3-Diğer ilçe belediyeleri ve kurum ve kuruluşlarından aynı yöntemle destekler istenebilir. 4-Köylerde bulunan özel şahıs minibüsleri kiralama yöntemiyle değerlendirilerek halk taşınabilir. 5-Tuvalet ihtiyaçları için çok daha fazla seyyar tuvaletler konulmalıdır. 6-Özellikle çok çok fazla çöp konteynırları konmalı ve o güne has, belediyenin personelinin yeterli olmadığını düşünerek söylüyorum, yevmiyeli geçici temizlik elemanları görevlendirilmeli. 7-Gördüğüm kadarıyla özellikle esnaflar ve muhtarlıklardan ticari iş yapanlardan işgaliye alınarak ve çöplerini de kendileri toplama konusunda şartlandırılarak, olağandışı masraflar bu yolla kazanılabilir. 8-Hatta ticari faaliyet yapacak olan esnaf için belli bir bölge tahsis edilebilir, vatandaşlar da kiminle nasıl muhatap olunacağı konusunda yanılmamış olur. 9-Dernekler, STK’lar, Kurumlar vb. sosyal faaliyet yürütecekler için ayrı bir yerleşim bölgesi, özel çadır kuran halk için ayrı bir bölge tahsis edilerek daha sistematik ve daha düzenli bir görüntü sağlanabilir. 10-Özellikle sorun olan ses sisteminin daha profesyonel bir şirketle çalışılabilir. 11-Basın ve gazeteciler için özel bir çadır ya da platform oluşturulabilir. 12-Özellikle sorun olan iletişim konusunun çözümlenmesi gerekir. Ne telefon hatları çalışıyor ne de internet çalışıyordu. Bunlar için de önceden önlem alınması gerekiyor. Çünkü, kaliteli bir canlı yayın olanağı olmuyor. 13-Kültürel faaliyetlerle festivale destek sağlanabilir. Yani festivalde müzik dışı farklı etkinliklerde programa dahil edilebilir. Çıldır’ı anlatma, tanıtma ya da Çıldır’la ilgili farklı bilgiler paylaşabilecek değerler, insanlar, yazarlar, çizerler, şairler programa dahil edilebilir. 14-Mesela, Çıldır’ın simgesi olan balık pişirtilerek, kaşar dilimletilerek, bal minik paketlenerek, sarı yağ ya da tereyağı minik paketlenerek sembolik olarak halka dağıtımı yapılarak tanıtımları yapılabilir. Bunların finansmanı turizm tanıtma bütçesi ya da ilgili ürün firmalarının katkılarıyla sağlanabilir.  Yani o kadar katılımcıya bir şeyler satmanın ve ilçe ekonomisine katkı sunmanın başka formülü olur mu bilmem ama aklıma gelenler bunlar. 15-Bir önerme de halkımıza bulunmak istiyorum. Herkes kapı önünü temiz tutarsa her yer temiz olur ve çevremiz/doğamız temiz kalır. Alan boşaldıktan sonraki çöp görüntüleri hoş değildi değerli dostlar. Burada da görev biz vatandaşlara düşüyor. Herkes birbirine yardımcı ve destek olursa çözülemeyecek hiçbir sorun kalmaz. Etkinlik süresince alanlarda görebildiğim kadarıyla tüm Ardahan ili bileşenleri siyaset ayrımı olmaksızın hem il kamu ve yerel yöneticileri hem de diğer ilçe kamu ve yerel yöneticileri alandaydı. Uzun zamandır görmeye hasret kaldığımız siyaset ayrımı olmaksızın tüm bölge bileşenlerini bir arada görmek beni mutlu etti. Her ne kadar Ardahan basın kuruluşlarını ve gazetecilerini alanlarda göremezsem de yine de bu katılımların sağlanmasından dolayı özellikle İlçe Kaymakamı Muhammed Enes İpek ve İlçe Belediye Başkanı K. Yakup Azizoğlu’nu kutluyorum. Bir olumlu yönü de belirtmekte yarar vardır. Protokol konuşmalarında iktidar ve muhalefet siyaset adamlarına eşit konuşma fırsatı tanınmış olması oldu. Bazı siyasetçilerin her ne kadar gereksiz konulara girmiş olması ve konuşma içeriğinin halkın tepkisini çekmiş olması ve uzun zaman alması dikkatimiz çekse de yine de güzeldi. Çıldırlılar kendilerine yakışanı yaptı diyebilirim. Daha da güzellerini görmek umuduyla! Hani Aşık Şenlik diyor ya: ”Can kurban olsun Çıldır’a, Edep erkân ordadır.” Yaşar GELER